Randomize kontrollü bir çalışmadan elde edilen verilere göre RRMS’li kişilerde, altı haftalık aerobik egzersiz, biliş, yorgunluk ve depresyon gibi semptomlarda fayda sağladı. Bunun altında irisin adı verilen bir hormonun kan seviyelerindeki artışı yatıyor olabilir.
MSguncel.com’dan notlar
Birazdan okuyacağınız çalışmanın Türkiye’de yapılmış olması ve uluslararası platformlarda paylaşılmış olması gerçekten gurur verici. Emeği geçen ekibe (Öğr. Gör. Furkan Bilek, Prof. Dr. Nilüfer Çetişli-Korkmaz, Dr. Öğr. Üyesi Zübeyde Ercan, Uzm. Dr. Gülnihal Deniz, Prof. Dr. Caner Feyzi Demir) ve çalışmaya katılan MS’li kişilere teşekkürler.
Multipl Skleroz’da egzersizin önemini sizlere sık sık anlattık ve İnstagram sayfamızda canlı yayınlar düzenledik. Yapılan çalışmada egzersizlerin irisin hormonuna olan etkisi ve bununla beraber MS’te depresyon, yorgunluk ve bilişsel sorunlara olan etkileri araştırılmış olup, egzersizin bu gibi semptomlarda faydalı olduğu gözlemlenmiştir. MS’li kişiler düzenli fiziksel aktiviteye katılmaya teşvik edilmelidir!
Araştırmacılar, “MS’de depresyon, yorgunluk ve bilişsel bozulma gibi nöropsikiyatrik semptomların yüksek prevalansı göz önüne alındığında, sonuçlarımız orta düzeyde aerobik egzersizlerle daha etkileyici gelişmelerin sağlanabileceğini gösterdi” diye yazdı.
“Aerobic exercise increases irisin serum levels and improves depression and fatigue in patients with relapsing remitting multiple sclerosis: A randomized controlled trial,” adlı çalışma Multiple Sclerosis and Related Disorders sayfasında yayınlandı.
Bazı araştırmalar, kalp atış hızını artıran aerobik egzersizin – çoğu kişi tarafından “kardiyo” olarak bilinir – multipl sklerozda yorgunluk ve depresyonun azaltılmasına yardımcı olabileceğini, ancak altta yatan mekanizmalar belirsizliğini koruduğunu öne sürmekte.
İrisin hormonunun beyinde, artan anti-inflamatuar protein seviyeleri, hafıza ile ilgili sinir süreçlerini teşvik etme ve depresyonu azaltma dahil olmak üzere bir dizi faydalı rol oynadığı gösterilmiştir.
İrisin, egzersiz sırasında iskelet kaslarından salındığından ve egzersiz sonrasında kan seviyeleri de arttığından, kardiyonun faydalı etkilerinin arkasında bu protein olabilir.
Bunu araştırmak için Türkiye’de bir araştırma ekibi, RRMS hastalarında aerobik egzersizin irisin düzeyleri ve depresyon ve yorgunluk semptomları üzerindeki etkilerini değerlendirmek için yola çıktı.
Çalışmanın detayları
Araştırmaya, hafif-orta dereceli RRMS’li, 16’ar kişilik iki gruba ayrılan 19-65 yaş arası 32 yetişkin dahil edildi.
- Frenkel koordinasyon egzersizleri artı aerobik egzersiz yapan grup
- Sadece koordinasyon egzersizleri yapan grup (kontrol grubu)
Katılımcılar altı hafta boyunca haftada üç seans yaptılar. Her seansta 20-30 dakika koordinasyon egzersizleri yapıldı. Aerobik grubunda, seanslar ayrıca beş dakikalık ısınma, sabit bir bisiklet üzerinde 20 dakikalık orta dereceli egzersiz ve beş dakikalık soğumadan oluşan aerobik egzersizi de içeriyordu. Tüm egzersizler her hastanın kapasitesine göre ayarlandı.
Aerobik egzersiz grubunda 16 katılımcının 15’i kadın olup, yaş ortalaması 28,3’tü. Kontrol grubunda ise 16 kişiden 12’si kadındı ve ortalama yaş 32.5 idi.
Çalışmanın sonuçları
Kan irisin seviyeleri, çalışmanın başlangıcında ve egzersiz programından sonra tekrar ölçüldü. Araştırmacılar, kontrol grubunda gözlenmeyen aerobik egzersiz yapan katılımcılarda irisin düzeylerinin önemli ölçüde arttığını buldu.
Araştırmacılar, “Bu artış, aerobik egzersiz sırasında çalışan büyük kasların etkisine bağlı olabilir, çünkü serum (kan) irisin seviyesinin iskelet kasından salındığı biliniyor” diye yazdı.
Aerobik grupta aerobik kapasite veya vücudun egzersiz sırasında oksijen alma ve kullanma yeteneği de geliştirildi. 3 saniyelik uyaranla Paced İşitsel Seri Toplama Testi ile ölçülen bilişsel performans, her iki grupta da önemli ölçüde iyileştirildi.
Katılımcılar ayrıca yorgunluğu (Yorgunluk Etki Ölçeği) ve depresyonu (Beck Depresyon Envanteri) takip etmek için anket doldurdu.
Sonuçlar, hem yorgunluğun hem de depresyonun aerobik egzersizle önemli ölçüde azaldığını gösterdi. Kontrol grubunda depresyon da azalırken, aerobik egzersiz yapanlarda bu etki daha belirgindi.
Ekip, bulguların MS’de egzersizin faydalı bir rolü olduğunu öne sürse de, gerekli egzersiz programının kişiden kişiye değişebileceğini belirtti.
Araştırmacılar, “MS’e özgü ve kanıta dayalı fiziksel aktivite kılavuzları olmasına rağmen, MS’deki oldukça farklı semptomlar ortak bir egzersiz protokolü geliştirmeyi neredeyse imkansız kılıyor” diye yazdı. Yine de, “MS’li kişiler düzenli fiziksel aktiviteye katılmaya teşvik edilmelidir.”
Ekip, aerobik egzersiz grubunda gözlenen faydaların altında artan irisin düzeylerinin yattığını varsayarken, bu çalışmadan nedensel bir ilişki belirlenemedi. Bununla birlikte, genel bulgular “aerobik egzersizin faydalı etkilerinin altında yatan mekanizmayı aydınlatmak açısından umut verici” diye yazdı ve “bu sonuçların gelecekteki çalışmalara ışık tutacağını” ekledi.
Araştırmacılar, bulgularını doğrulamak için diğer MS türlerine sahip katılımcıları içeren daha büyük çalışmaların gerekli olacağını belirtti.
Kaynaklar:
- Aerobic exercise increases irisin serum levels and improves depression and fatigue in patients with relapsing remitting multiple sclerosis: A randomized controlled trial
- Irisin Hormone May Underlie Benefits of Aerobic Exercise for RRMS