Ocrelizumab; ataklarla seyreden (RR) MS’de ikinci basamak tedavide kullanılan yeni nesil ilaçlardandır. Ayrıca başlangıçtan itibaren ilerleyen (PP) MS tipinde ruhsatlı tek ilaçtır.
Nasıl Etki Etmektedir?
Ocrelizumab, CD20 eksprese eden B hücrelerini seçici olarak hedefleyen bir rekombinant hümanize monoklonal antikordur. Yani kandaki hastalığa neden olabilme potansiyeli olan hücreleri ürünleyen bazı bağışıklık hücrelerini hedef alır ve etkisiz hale getirir.
Nasıl Kullanılır?
- Başlangıç dozu olan 600 mg iki hafta arayla 300’er mg olarak damardan (intravenöz) serum şeklinde uygulanır.
- Sonraki Ocrelizumab tedavileri 6 ayda bir tek seferde, damardan 600 mg verilecek şekilde planlanır.
- Tedavi öncesinde alerjik reaksiyonu önlemek amacıyla 100mg kortizon (steroid), ateş düşürücü ve alerji ilacı verilir.
- Uygulama uygun bir sağlık merkezinde ortalama 3-4 saatte yapılır.
- Oluşabilecek yan etkilere müdahale edilmesine bağlı olarak bu süre hastaya göre değişebilir.
Reçete Edilme Şartları Nedir?
Tedavi öncesinde HIV, hepatit, verem gibi hastalıklar açısından ilgili uzmanlar tarafından gerekli testler yapılmaktadır. Dahiliye, Göğüs hastalıkları, Enfeksiyon hastalıkları uzmanlarının da onayı sonrasında ilaç uygun hastalarda üçüncü basamak sağlık kurumunda nöroloji uzmanı tarafından düzenlenen rapor ile nöroloji uzmanı tarafından reçete edilir.
İlaca Başlarken Neler Yapılmalıdır?
- Tedavi öncesinde mutlaka hepatit taramaları, verem taramaları, karaciğer ve böbrek fonksiyon testleri ve tam kan sayımı yapılmalıdır.
- Suçiçeği geçirmiş olmak gerekmektedir. Suçiçeği geçirmemiş hastalar aşılanmalıdır.
- Hastanın öyküsünde kanser olup olmadığı sorgulanmalıdır.
- Aktif enfeksiyon varlığında ilaç uygulaması için enfeksiyonun düzelmesi beklenmelidir.
- Kadın hastalarda tedaviye başlanmadan gebelik olmadığından emin olunmalıdır.
- Başka bir MS ilacı kullanıyorken Ocrelizumaba geçiş yapılmak istenmesi durumunda, iki ilaç arasında belli bir arınma süresi varsa bu süreye dikkat edilmelidir.
Hangi Enfeksiyon Testleri İstenmektedir?
- HbsAg
- AntiHbs
- Anti Hbc IgM-IgG
- Anti-Hcv
- Anti-HIV
- Varisella Zoster IgG
- Verem tarama testleri (Verem Savaş Dispanserlerinden PPD testi veya quantiferon testi; T-spot testi) – Bazı hastanelerde quantiferon ve T-spot testi gibi verem tarama testleri yapılabilmektedir, fakat genellikle özel laboratuvarlarda ücret karşılığında yapılmaktadırlar.
Olası Yan Etkiler Nelerdir?
- En sık görülen yan etkiler ilacın serum içinde verilmesi sırasında (infüzyon) oluşabilecek kaşıntı, döküntü, kızarıklık gibi alerjik yan etkilerdir.
- Ayrıca yine uygulama sırasında tansiyon düşüklüğü ateş, yorgunluk, baş ağrısı, baş dönmesi, bulantı, boğazda tahriş hissi, boğaz ağrısı, çok nadir olmakla birlikte nefes almada güçlük, boğazda şişme olabilir. Ancak tüm uygulamalar hastanede gözlem altında yapılacağı için uygulama öncesinde önlem amaçlı olarak ateş düşürücü ve alerjik reaksiyonları engelleyici tedavi verilecektir.
- Bunların haricinde üst solunum yolu enfeksiyonu ve nazofarenjit de Ocrelizumab tedavisi altındaki hastalarda görülebilen yan etkiler arasındadır.
İlacı Kullanırken Nelere Dikkat Edilmelidir?
- Ocrelizumab tedavisi olası yan etkilerin yönetiminde uygun tıbbi desteğe erişimi olan ve bu konuda deneyimli bir uzman tarafından yapılmalıdır.
- Tedavi öncesinde infüzyon ilişkili reaksiyonları engellemek amacıyla Ocrelizumab’a başlamadan yaklaşık 30 dakika önce kortizon, antihistaminik (alerji ilacı), ve ateş düşürücüler uygulanmaktadır.
- İnfüzyon sırasında yan etki gelişmesi durumunda yan etkinin şiddetine göre infüzyon hızı azaltılabilir veya kesilebilir.
- Ocrelizumab aktif enfeksiyonu olan hastalarda, bağışıklık sistemi ciddi şekilde baskılanmış olan hastalarda ve bilinen aktif kanseri olan hastalarda kullanılmamalıdır.
Gebelik ve Emzirme Döneminde Kullanılabilir mi?
- Gebe kadınlarda kullanımına ilişkin yeterli veri mevcut değildir.
- Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar üreme üzerine olumsuz etkileri bulunduğunu göstermiştir. Ancak insanlarda potansiyel risk bilinmemektedir.
- Çocuk doğurma potansiyeli bulunan kadınlar, Ocrelizumab tedavisi alırken ve son infüzyondan sonra 6 ay boyunca doğum kontrol yöntemi kullanmalıdırlar.
- Ocrelizumabın anne sütüne geçip geçmediği bilinmemektedir.
- Hayvan çalışmalarında, Ocrelizumabın anne sütüyle atılımı gösterilmiştir. Bu sebeple kadınlara tedavi sırasında emzirmeyi kesmeleri önerilmelidir.
İlaca Hangi Koşullarda Ne Kadar Süre Devam Edilmelidir?
Atakların kontrol altına alındığı ve ciddi yan etki görülmediği durumlarda, ilaca düzenli olarak devam edilebilir.
Referanslar:
- MS Hasta Referans Rehberi