Amerika MS Derneği (National MS Society) bir basın açıklamasında, Roche tarafından geliştirilen bir oral BTK inhibitörü olan fenebrutinib’i Aubagio (teriflunomid) ile karşılaştıran iki küresel Faz 3 klinik çalışmasının, şimdi tekrarlayan multipl skleroz (MS) formları olan yetişkinler için hasta alımının başladığını duyurdu.
FENhance 1 (NCT04586023) ve FENhance 2 (NCT04586010) adlı ikiz çalışmalar, son 10 yıl içinde tekrarlayan MS (ataklarla seyreden MS – RRMS ve aktif sekonder progresif – SPMS) tanısı alan 18 ila 55 yaşları arasındaki toplam 1.468 yetişkinin katılmasını hedefliyor. Bu çalışmalar ABD, Kanada, Avrupa, Arjantin, Peru, Kore ve Türkiye’deki merkezlerde yapılacak.
FENtrepid (NCT04544449) adı verilen ayrı bir Faz 3 çalışması, yaşları 18 ile 65 arasında değişen 946 primer progresif MS (PPMS) hastasının katılımı bekleniyor. Katılımcılar, ABD, Kanada ve Avrupa dahil olmak üzere dünya çapında 70 merkezde yapılacak ve 120 hafta boyunca (yaklaşık 2.3 yıl) rastgele fenebrutinib veya Ocrevus (ocrelizumab) alacaklar.
Türkiye’den çalışmalara katılan merkezlerimiz:
- Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi
- İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa
- Karadeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi
- Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi
- Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi
- Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Sancaktepe Şehit Profesör İlhan Varank Eğitim Ve Araştırma Hastanesi
- Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi
FENhance çalışmalarında, hastalar rasgele olarak fenebrutinib artı Aubagio ile eşleşen oral plasebo veya Aubagio artı fenebrutinib ile eşleşen oral plasebo ile 96 hafta (kabaca iki yıl) günlük tedavi alacaktır.
Çalışmaların hedefleri ve süresi
Her çalışmanın ana hedefi, 12 haftalık onaylanmış engellilik ilerlemesi ile ölçülen, hastaların yıllık atak oranlarındaki değişiklikleri ve engelliliğin ilerlemesine kadar geçen süreleri değerlendirmektir.
İkincil sonuçlar, en az 24 hafta boyunca devam eden engellilik kötüleşmesini, manyetik rezonans görüntüleme (emar) taramalarında hastalık aktivitesinin kanıtlarını ve fiziksel işlev ve biliş ile güvenlikteki değişiklikleri içerir.
Katılımcılar, kendi çalışma merkezlerinde 20’ye kadar yüz yüze gerçekleşecek ziyarete katılacaklar. Bu ziyaretler sırasında, MRI taramalarından, kan alımlarından, klinik muayenelerden geçecekler ve anketleri dolduracaklar. Roche, yüz yüze ziyaretlere özgü riskleri sınırlamak için COVID-19 önlemlerinin yürürlükte olduğunu belirtiyor.
Tedavi aşamasının tamamlanmasının ardından, hastalar, tümü 96 haftaya kadar fenebrutinib ile tedavi edilecek olan açık etiketli bir uzatma çalışmasına katılma hakkı kazanabilir.
FENtrepid çalışması
FENtrepid çalışması ayrıca fenebrutinib veya Ocrevus ile eşleşen bir plasebo içerir. Çalışmaya katılan PPMS hastalarına bunlardan herhangi birine kör bir çalışma kapsamında iki gruba ayrılacaklar. Çalışmanın ana hedefi, bileşik bir ölçü kullanarak 12 haftalık onaylanmış engellilik ilerlemesinin başlama zamanıdır. Güvenlik, MR (emar) taramalarında ölçülen toplam beyin hacmindeki değişiklikler ve hastalığın fiziksel etkisine ilişkin hasta değerlendirmeleri ikincil hedefler arasındadır.
Açık etiketli bir uzantılı çalışma, görülen faydalara bağlı olarak FENtrepid çalışmasını takip edebilir.
Fenebrutinib nasıl çalışır ve nasıl etki eder
Fenebrutinib, belirli bağışıklık hücrelerinin sinir hücrelerine zarar veren iltihaplanmaya yol açmasını önleyerek MS ilerlemesini yavaşlatmak için tasarlanmış oral küçük bir moleküldür.
İlaç, B hücrelerini ve mikrogliayı aktive etmede anahtar rol oynayan bir enzim olan Bruton Tirozin Kinaz’ın (BTK) aktivitesini bloke etmek için merkezi sinir sistemine (beyin ve omurilik) girmek üzere tasarlanmıştır. Aktive edildiğinde, bu hücreler iltihaplı bir bağışıklık tepkisini tetikleyebilir.
Sanofi’nin tolebrutinib’i ve EMD Serono’nun evobrutinib’i gibi benzer BTK inhibitörleri de MS’in tekrarlayan formları için terapiler olarak araştırılmaktadır.
Roche, fenebrutinib’in BTK’ya daha fazla özgüllük göstererek hedef dışı etkileri sınırlandırması ve BTK’ya daha uzun süre bağlı kalması nedeniyle daha büyük ve daha kalıcı faydalar sağlamasını beklemektedir.
Referanslar:
- MS Trial Alert: Investigators Recruiting for Two Phase 3 Trials of Experimental Fenebrutinib in Relapsing MS
- Study To Evaluate The Efficacy And Safety Of Fenebrutinib Compared With Teriflunomide In Relapsing Multiple Sclerosis (RMS) (FENhance 1)
- A Study To Evaluate The Efficacy And Safety Of Fenebrutinib Compared With Teriflunomide In Relapsing Multiple Sclerosis (RMS) (FENhance 2)
- A Study To Evaluate The Efficacy And Safety Of Fenebrutinib Compared With Ocrelizumab In Adult Participants With Primary Progressive Multiple Sclerosis (FENtrepid)
- Global Phase 3 Trials of Fenebrutinib Enrolling Relapsing and PPMS Patients
- Doç Dr. Serkan Demir – Yeni yıl ve yeni umutlar